Owoce i warzywa powinny być najważniejszymi składnikami diety na każdym etapie życia człowieka według zaleceń Instytutu Żywności i Żywienia. Tymczasem, jak wynika z raportu „Zwyczaje żywieniowe dzieci i młodzieży pod kątem spożywania owoców i warzyw”, przygotowanego na zlecenie sieci supermarketów spożywczych Intermarché, tylko 46,2 proc. rodziców deklaruje, że mówi swoim pociechom o zaletach tych produktów. Zwiększanie świadomości rodziców w tym zakresie powinno stać się normą, być może dzięki temu dzieci będą chętniej sięgać po zdrowe przekąski?
Przykład idzie z góry
Dieta dzieci w dużej mierze zależy od zwyczajów żywieniowych rodziców. Sieć Intermarché, która oferuje świeże produkty najwyższej jakości, a także dostarcza inspiracji na zdrowsze życie i odżywianie, postanowiła sprawdzić m.in. czy zdaniem rodziców dzieci chętnie spożywają owoce i warzywa oraz na jakie walory prozdrowotne tych produktów zwracają oni szczególną uwagę. Z przeprowadzonego badania wynika, że ponad 75 proc. opiekunów uważa, że warto spożywać owoce i warzywa, ponieważ są zdrowe oraz dostarczają niezbędną porcję witamin. W dalszej kolejności wskazują na ważne składniki odżywcze, wzmacnianie odporności dzieci, niezbędny element diety czy źródło błonnika.
– Jednym z najważniejszych czynników wpływających na prawidłowy rozwój, zdolność uczenia się i utrzymanie dobrego stanu zdrowia dzieci i młodzieży jest prawidłowe żywienie. Ostatnie badania jednoznacznie wskazują, że różnobarwne warzywa i owoce powinny być spożywane przez dzieci, jak najczęściej i w jak największej ilości – mówi dr inż. Katarzyna Wolnicka, ekspert Instytutu Żywności i Żywienia im. prof. dr. med. Aleksandra Szczygła.
A jak opiekunowie zachęcają do jedzenia owoców i warzyw? Zauważalna jest w tym zakresie różnica w zależności od wieku pociechy. Najwięcej rodziców dzieci w wieku 6-11 lat (62,8 proc.) stara się dawać dobry przykład, natomiast rodzice młodzieży wieku 12-15 lat skupiają się na dbaniu o różnorodność posiłków. Mniej niż połowa opiekunów (46,2 proc.) przyznaje, że często mówi o zaletach tych produktów. Co trzeci rodzic deklaruje, że gotuje wspólnie z dzieckiem. Opiekunowie dzieci i młodzieży zgodnie przyznają, że do spożywania owoców i warzyw najbardziej motywuje ich fakt, że są one zdrowe. Znacznie rzadziej wskazują na korzyści z atrakcyjnego wyglądu potraw.
– Dzieci często nas naśladują, dajmy im przykład i wspólnie jedzmy warzywa i owoce. Próbowanie nowych produktów czasami zajmuje trochę czasu, dlatego nie należy zrażać się pierwszą odmową. W takich sytuacjach świetnie sprawdzają się zabawy w testowanie nowych owoców, warzyw czy potraw z rodzicem lub w grupie innych dzieci. Najmłodsi uczą się również przez zabawę, dlatego zajęcia kulinarne, wspólne gotowanie czy wybieranie w sklepie warzyw i owoców, zachęca do smakowania nowych rzeczy i pomaga wyrabiać prawidłowe nawyki żywieniowe – dodaje dr inż. Katarzyna Wolnicka, ekspert Instytutu Żywności i Żywienia im. prof. dr. med. Aleksandra Szczygła.
Polskie owoce coraz rzadziej
Wśród pięciu najpopularniejszych owoców znalazły się tylko dwa tradycyjnie uprawiane w Polsce. Aż 85,3 proc. rodziców wskazało, że ich dzieci w wieku 6-15 lat najchętniej jedzą jabłka, nieco mniej bo 84,2 proc. najczęściej wybiera banany. Na podium znalazły się jeszcze truskawki, a pierwszą piątkę uzupełniły arbuzy i winogrona. Na drugim biegunie znajdują się melony – tę odpowiedź wybrało jedynie niecałe 25 proc.
Warzywa głównie jako dodatek
Jeśli chodzi o warzywa, to rodzice deklarują, że dzieci nie spożywają ich tak chętnie. Opiekunowie najczęściej przemycają je do jadłospisu poprzez surówki lub dodatki do obiadu
albo kanapek. Królują ogórki, pomidory, marchewka i ziemniaki – te warzywa wskazało ponad 75 proc. rodziców. To nie dziwi, właśnie te warzywa najczęściej widzimy na obiadowym talerzu obok dania głównego. Najrzadziej według rodziców dzieci jedzą seler i pietruszkę.
Zwyczaje najmłodszych
Z deklaracji rodziców wynika, że starsze dzieci zjadają warzywa i owoce chętniej niż młodsze – te sięgają po nie najczęściej tylko raz dziennie. Zdaniem opiekunów około 90 proc. dzieci w obu grupach wiekowych spożywa surowe owoce, podczas gdy mniej niż połowa z nich spożywa w tej postaci warzywa. Z raportu wynika także, że starsze dzieci częściej niż młodsze decydują się na zjedzenie sałatki owocowej.
Pamiętajmy o różnorodności
Warzywa, choć mniej popularne, również muszą stać się ważną częścią menu dorastającego dziecka. Według zaleceń Instytutu Żywności i Żywienia warzywa i owoce powinny stanowić przynajmniej połowę dziennego wyżywienia. Najlepiej, aby owoce stanowiły 25 proc. tej części, a pozostałe 75 proc. składało się z warzyw. Dostarczają one bowiem mnóstwo wartości odżywczych i witamin, a przy tym są niskokaloryczne, więc możemy dodawać je niemal do każdego posiłku. Pomimo, że dzieci niechętnie sięgają po warzywa, warto wykazać się kreatywnością i przemycać je do posiłków.
– Dieta ma bezpośredni wpływ na zdrowie najmłodszych, stąd też warto poświęcić jej więcej uwagi. Warzywa i owoce są smaczną oraz zdrową przekąską, dlatego naszą misją jest wspieranie rodziców w dostarczaniu odpowiednich porcji witamin – wyjaśnia Maciej Ćwikliński, Prezes Zarządu Dyrekcji Handlowej Intermarché.